Alles over de ondernemersaftrek: wat is het en welke voorwaarden gelden er?

Je hebt als zzp’er misschien recht op ondernemersaftrek. Dat is een aftrekpost voor de (inkomsten)belasting die je betaalt. We leggen je uit welke aftrekposten er zijn, welke voorwaarden er gelden en met welke tips je daar slim gebruik van maakt.

Wat is ondernemersaftrek?

Ondernemersaftrek is een verzamelnaam voor meerdere fiscale aftrekposten, speciaal voor zzp’ers en andere ondernemers. Er bestaat geen algemene ‘ondernemersaftrek’, maar het gaat om de zelfstandigenaftrek, startersaftrek, startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid, aftrek voor speur- en ontwikkelingswerk, meewerkaftrek en stakingsaftrek.

De aftrek voor ondernemers wordt aangeboden door de Belastingdienst. Op die manier probeert de overheid ondernemers te stimuleren om te ondernemen en te innoveren. Je kunt zelf beoordelen en berekenen of je in aanmerking komt voor de aftrek.

Tip: kom je in aanmerking voor ondernemersaftrek? Je geeft dat zelf op tijdens de aangifte inkomstenbelasting (IB)die je jaarlijks doet. De aangifte doe je in het voorjaar, over het voorgaande boekjaar.

Voorwaarden voor de ondernemersaftrek

Er gelden specifieke voorwaarden voor de verschillende soorten ondernemersaftrek. In het algemeen het is belangrijk dat je:

• Ondernemer bent
• Belasting betaalt over de ‘winst uit onderneming’

Daarnaast moet je voor de meeste soorten ondernemersaftrek voldoen aan het urencriterium.

Alle 6 soorten ondernemersaftrek

We zetten de zes soorten ondernemersaftrek voor zzp’ers voor je op een rij. Het zijn individuele aftrekposten. Dat betekent dat je misschien voor één of meerdere aftrekposten in aanmerking komt. Beoordeel dit altijd voor alle aftrekposten om geen fiscaal voordeel te laten liggen.

Zelfstandigenaftrek

Wat is het? De zelfstandigenaftrek is een vast bedrag dat je mag aftrekken van de winst, als je voldoet aan de voorwaarden. Dit verlaagt het belastbaar inkomen, waardoor je minder inkomstenbelasting betaalt.

Wat zijn de voorwaarden? Je bent ondernemer voor de inkomstenbelasting en je voldoet aan het urencriterium (minimaal 1225 uur per jaar).

Voorbeeld

Stel dat je in een boekjaar € 50.000 winst maakt. Je mag daar in 2024 een bedrag van € 2.470 van aftrekken als je in dat kalenderjaar de AOW-leeftijd nog niet bereikt. Daarmee verlaag je de belastbare winst naar € 47.530. Over dat lagere bedrag betaal je inkomstenbelasting.

Startersaftrek

Wat is het?Startersaftrek is een verhoging van de zelfstandigenaftrek, speciaal voor startende ondernemers. Het is extra aftrek, waardoor je de belastbare winst verder verlaagt. Dit betekent dat je onderaan de streep nog minder belasting betaalt.

Wat zijn de voorwaarden? Je hebt recht op zelfstandigenaftrek en je was in de afgelopen 5 jaar minimaal 1 jaar geen ondernemer voor de inkomstenbelasting (daarom ben je starter). Daarnaast heb je de zelfstandigenaftrek in de afgelopen 5 jaar maximaal 2x gebruikt.

Voorbeeld

Je mag dankzij de startersaftrek een bedrag van € 2.470 extra aftrekken van de belastbare winst. Uit het eerdere voorbeeld gaat het om € 50.000 winst, min € 2.470 zelfstandigenaftrek. Als je daar nog eens € 2.123 startersaftrek van aftrekt blijft er een belastbare winst over van € 45.407.

Tip: je mag de startersaftrek 3x toepassen tijdens de eerste 5 jaar als ondernemer. Het is verstandig om dit te doen in de 3 jaren dat je de meeste winst maakt of verwacht.

Startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid

Wat is het? De startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid is een extra aftrek voor starters, die een uitkering ontvangen vanwege arbeidsongeschiktheid.

Wat zijn de voorwaarden? Je bent ondernemer voor de inkomstenbelasting en je hebt aan het begin van het kalenderjaar de AOW-leeftijd nog niet bereikt. Daarnaast was je in 1 van de voorgaande 5 jaren geen ondernemer en ontvang je een arbeidsongeschiktheidsuitkering (of zou je die kunnen ontvangen). Je voldoet ten slotte aan het verlaagd urencriterium.

Let op: deze aftrek bedraagt € 12.000 als je hier niet eerder gebruik van maakte. Na de eerste keer ontvang je nog € 8.000 aftrek en de derde keer nog € 4.000 aftrek. De startersaftrek is maximaal zo hoog als de behaalde winst.

Voorbeeld

Stel dat je € 25.000 winst maakt in een kalenderjaar. Dan trek je daar de € 2.470 zelfstandigenaftrek van af, net als de € 2.123 startersaftrek en aanvullend de € 12.000 startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid. Er blijft dan een belastbare winst over van € 8.407.

Aftrek voor speur- en ontwikkelingswerk

Wat is het? De aftrek voor speur- en ontwikkelingswerk is een fiscale regeling op basis van de WBSO (Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk). Het stimuleert ondernemers om te innoveren. De regeling maakt het mogelijk om de kosten voor Research & Development (R&D) te verlagen.

Wat zijn de voorwaarden? Je bent ondernemer en je voldoet aan het urencriterium. Daarnaast heb je een speur- en ontwikkelingswerkverklaring van de RVO. In die verklaring staat dat de werkzaamheden vallen onder het speur- en ontwikkelingswerk. Bovendien staat in de verklaring welk bedrag je daarvoor mag aftrekken. Je besteedt zelf in ieder geval 500 uur per jaar aan het erkende speur- en ontwikkelingswerk.

Meewerkaftrek

Wat is het? De meewerkaftrek is een aftrekpost voor ondernemers waarvan de partner meewerkt in het bedrijf, zonder dat diegene daar loon voor ontvangt. Het is een verlaging van de belastbare winst, wat een fiscaal voordeel oplevert in ruil voor het ontbreken van loon.

Wat zijn de voorwaarden? Je bent ondernemer en je voldoet aan het urencriterium. Jouw fiscale partner werkt mee in het bedrijf, zonder vergoeding. Of voor een maximale vergoeding van minder dan € 5.000. Je partner werkt minimaal 525 uur mee in jouw bedrijf.

Let op: betaal je je partner een vergoeding die lager is dan € 5.000? Je mag dat bedrag niet extra in aftrek brengen. In plaats daarvan trek je alleen de meewerkaftrek af. De tabel bepaalt het af te trekken percentage van de winst.

Aantal meegewerkte uren	Aftrek
Minder dan 525	Geen aftrek
525 - 875	1,25% van de winst
875 - 1.225	2% van de winst
1.225 - 1.750	3% van de winst
1.750 of meer	4% van de winst

Stakingsaftrek

Wat is het? Stakingsaftrek is een aftrekpost voor ondernemers die zijn gestopt met hun bedrijf. Dat gebeurt bijvoorbeeld bij verkoop van de onderneming. Je moet belasting betalen over de stakingswinst. Je trekt de stakingsaftrek af van de stakingswinst. De aftrek is gelijk aan de stakingswinst, met een maximum van € 3.630.

Let op: je mag de stakingsaftrek maximaal 1x in je leven toepassen. Maar, heb je bij een eerdere staking niet het volledige bedrag benut? Dan mag je het restant alsnog gebruiken bij een latere staking.

Tip: de berekening van de stakingswinst is erg ingewikkeld. Het is verstandig om je daarover te laten adviseren.

Let op: afbouw van de ondernemersaftrek

De ondernemersaftrek wordt de laatste jaren afgebouwd voor hogere inkomens. In 2025 geldt een grens van € 76.817 in een kalenderjaar. De aftrekposten worden verlaagd, met een percentage van 12,02%. Dat betekent dat het in de hoogste belastingschijf mogelijk is om maximaal 37,48% aan belasting terug te krijgen. Zonder tariefaanpassing zou dat maximaal 49,50% zijn. Deze afbouw van de aftrek geldt voor deze aftrekposten:

• zelfstandigenaftrek
• aftrek speur- en ontwikkelingswerk
• meewerkaftrek
• startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid
• stakingsaftrek
• mkb-winstvrijstelling

Mkb-winstvrijstelling en kleinschaligheidsinvesteringsaftrek (KIA)

Zowel de mkb-winstvrijstelling als de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek (KIA) vallen officieel niet onder de ondernemersaftrek. Wel zijn het fiscale voordelen voor ondernemers, dus ook voor jou als zzp’er.

De mkb-vrijstelling is er voor alle ondernemers, dus ook voor jou als zzp’er. Het is een algemene vrijstelling, die je niet apart hoeft aan te vragen. De Belastingdienst houdt hier automatisch rekening mee op het moment dat je aangifte inkomstenbelasting (IB) doet.

De mkb-winstvrijstelling is een percentage van de winst, na ondernemersaftrek. Je berekent dus eerst de ondernemersaftrek aan de hand van de beschreven zes soorten. Daarna wordt de vrijstelling toegepast om de belastbare winst verder te verlagen.

De kleinschaligheidsinvesteringsaftrek (KIA) voor zzp’ers is een aftrekpost voor ondernemers die investeren in bedrijfsmiddelen. Het is belangrijk dat de bedrijfsmiddelen waarin je investeert in aanmerking komen voor de investeringsaftrek.

Tip: dit zijn de bedrijfsmiddelen waarvoor investeringen niet in aanmerking komen voor de aftrek.

Je komt in aanmerking voor de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek als je in 2024 minimaal € 2.901 en maximaal € 392.230 investeert in bedrijfsmiddelen die in aanmerking komen. Je mag dan 28% van het investeringsbedrag aftrekken, maximaal € 19.769 aftrekken of dat bedrag aftrekken verminderd met 7,56% van het bedrag boven € 130.744. Twijfel je over de investeringsaftrek? Laat je daarover adviseren.